PKK hareketi şimdilerde yeni bir kuşağın omuzlarında Kürdistan halkının özgürlüğünü perçinler ve devrim hareketini taçlandırırken, bu aşamaya nasıl gelindiği sorusuna yanıtların güçlü bir biçimde arandığı yeni bir araştırma alanına da konu olmaya aday. Yirminci yüzyılın son çeyreğinde bir Önderlik etrafında kümelenmiş dar bir kadro hareketi olarak doğmuşken, hiç yoktan Kürdistan’da devrimsel gelişmeler yaratan, sosyal ve siyasal yapıyı kökten değiştirecek düzeye erişen bir harekete böyle bakılması olağan karşılanmalı. Ortadoğu’daki denklemlerin gözden geçirilmesinin koşullarını oluşturmuş bir hareket olarak da ayrıca incelenmeye değer görülüyor olabilir. Daha önemlisi ileri bir dünya görüşünün, yeni bir yaşam anlayışının ve güçlü bir savunma yaklaşımının temellerini kendi mücadele süreçleri içerisinde ve kendi dinamikleriyle oluşturmasını bilmiş bir toplumsal konumlanmadır PKK hareketi. Özellikle de askeri çizgisinin yokluk ve yetersizliklere, önemli karşıtlıklara, orantısız güç dengelerine, moda deyimle asimetriye karşın nasıl güçlü bir şekilde örüldüğü çoğu kimse açısından merak konusu.

İşte bu askeri çizginin en önemli temsilcilerinden birisi de Kerim Kato olarak tanınan gerilla komutanı Hamit Akıl. Yeri geldiğinde onun yalnızca dar bir askeri kişilik olarak sunulamayacağını da göstermeye çalışacağız. Aksine onun uzun gerillacılık yaşamını değişik alan ve ortamlarda kalarak renklendirdiğini biliyoruz. Yalnız onu çok belirgin olarak öne çıktığı bu yanıyla ele alarak tanıtmamak, ona yapılacak büyük bir haksızlık olacaktır.

Elbette PKK’nin temel önceliğinin Önderlik çizgisi karşısındaki ahlaki-politik düzey ve onun pratik tanımı diye nitelenen yaşam duruşu olduğu artık herkesçe çok iyi bilinen bir gerçek. Zaten bu gerçekle çelişen her tutum, davranış ve yaklaşım, yine bu gerçek tarafından yağın su yüzeyine çıkması gibi açığa çıkarılıyor. Kerim Kato da Kürt Özgürlük Hareketine katıldığı günden başlayarak bu gerçeği ince zekâsı ve üstün kavrayışıyla görmüş, bunun gereklerine göre yaşamasını bilmiş eski gerillalardandır. Yani o her şeyden önce içinde bulunduğu koşullara anlam vermesini bilen sabırlı bir insan, yokluk ve ölümlerin çemberinden geçmiş bir yaşam yaratıcısıdır. Kuşağının son temsilcilerinden birisi olarak 28 yıllık mücadele yaşamı boyunca, şehit düştüğü güne kadar da milim ödün vermeden bu gerçeğin savunuculuğunu yapmış bir devrimci militan, en zor koşullarda örgü örer gibi, dişiyle ve tırnağıyla kazıyarak savaşı öğrenmiş bir komutandır. Toplumsal aydınlanmaya yüreğini yatırmış, demokratik ve ekolojik yaklaşım çerçevesinde bilinçlenmeyle bunun gerçekleşeceğine gönülden inanmış, bilinçli, parlak düşünceli bir mücadele kişiliğidir. Kerim Kato ayrıca demokratik ulus bilincine hızla erişerek dar kalıpların boğuculuğundan sıyrılmasını bilen seçkin bir direniş örneğidir.

1971 yılında Şırnak’ın bir köyünde doğar. Okul okumamış, yakın çevresi dışında fazla kimseyle teması olmamıştır. Bu kadar yalıtık bir ortamdan böylesi güçlü bir kişiliğin nasıl çıkabildiği sorusu herkesin aklına gelebilir. Kerim Kato’nun yetiştiği koşulları iyi irdelersek bunu biraz olsun anlayabiliriz. Sıcakkanlı, emekleriyle geçinen, yaşam koşullarıyla ve birbirleriyle barışık Botan yöresi insanından söz ediyoruz. Konumuz uygarlığa beşiklik etmiş bir coğrafyanın yerleşik insanları, onların köklü yurtseverlik tarihleri ve ileri kültürel duruşları. Burada anlatılan yaşam kültürüdür; yemekleri, folkloru, müziği ve daha pek çok yanıyla köklü bir yaşam kültürü. Böyle olmasa hep talan ve işgal tehdidiyle karşılaşmış bu insanların değil bugünlere gelmesi, yaşamaları bile mucizelere bağlı olurdu. Yörenin saf, temiz, geleneklerine bağlı insanlarının tehlike anında nasıl bir araya gelerek yaşadıkları yerleri savundukları anlatılagelir. Buna uygun muazzam bir coğrafyanın; yaşam veren bereketli ovaların, yüksek dağların derin vadilerle buluştuğu gizemli mekânların büyüttüğü bu insanların, günü geldiğinde bu koşulları en iyi biçimde değerlendirdikleri de bilinir. Botan alanını stratejik bir üs alanı olarak seçen PKK hareketine bakışlarını da bu belirleyecektir.

Henüz on beşine basmadan Botan dağlarına adım attığında, Kürdistan gerillacılığının emekleme aşaması diyebileceğimiz 1985 yılından geçilmektedir. İlk kurşun sıkılmış, ilk yönelimlerin yoğun baskısı atlatılmış, işgalci ve sömürgeci düşmanın yenilmez olmadığı, herkese gösterilmiştir. Gerillaya akış hızlanmıştır. Botan yöresi savaşta olduğu gibi, bu akışta da öncü rolü oynamakta kararlı olduğunu göstermek istercesine, Kerim Kato gibi nice fidanını, halkının özgürlük mücadelesine omuz vermek adına bir bir dağ başlarına uğurlamaktadır.

Kısa bir eğitimle kendisini uzun yıllar Botan alanında yürütebilecek düzeyin temellerini atan Kerim Kato ilk savaş deneyimlerini burada yaşar, ilk silahlı eyleme burada katılır. Dürüstlüğü, fedakârlığı ve cesaretiyle öyle bir sivrilir ki kısa zamanda adından söz ettirmeye başlar. Temelden başlayarak askerliği, gerillacılığı öğrenmiş, HPG Halk Savunma Merkezi’nin, şehadetinin ardından ona ilişkin söylediği gibi, “Zor günlerin, zor dönemlerin militanı olduğunu defalarca ispatlamış, savaşın her türlü zorluğunu büyük bir irade ve sabırla, gerekli kişilik özelliklerine ulaşarak aşan örnek bir gerilla komutanı olmayı başarmıştır.” Komutası altındaki savaşçılarını da, sonraki yıllarda birçoğu kahramanca çarpışmaların ardından sonsuzluğa göçen komutanlarının, kendisini yetiştiren öncüllerinin yaptığı gibi ustalıkla yetiştirip savaştırmasını bilir. O artık savaşçı bir komutan ve bir savaş öğretmenidir.

Gösterdiği hızlı gelişmenin ardından 1990 yılında eğitim amacıyla Bekaa kampına gönderilen Kerim Kato burada her gerillanın hayallerini süsleyen Önderlikle buluşmayı gerçekleştirecek, PKK örgüt, yaşam ve savaş anlayışını daha yakından tanıyacaktır. Birkaç yıl süresince yaptıklarını süzgeçten geçirerek yeni döneme uygun doğrultu kazanacaktır. Savaş deneyiminin ortaya çıkarttığı güçlü komuta ve yaşam duruşlarından biri daha özgürlük mücadelesi tarihine damgasını vurmak üzere emin adımlarla ilerlemektedir.

Önderlik sahasındaki bu eğitimin ardından daha üst düzeyde sorumluluklar üstlenerek yeniden Botan sahasına yönelen Kerim yoldaşın önünde şimdi daha zorlu görevler durmaktadır. PKK ve Kürt özgürlük mücadelesi gelinen aşamada Kürt halkının kendisi demektir. Her yanda serhıldan bayrakları yükselmekte, buna karşılık köyler boşaltılmakta, insanlar kaybedilmektedir. Yeni koşullarda da başarılı savaş komutanlığını sürdüren Kerim Kato’nun duruşu, yanı başındaki bazı yanlış örneklere karşın ve onları düzeltmek adına, halktaki kabarışa denk ve ona öncülük ederek ilerlemek isteyen komuta duruşunu yansıtması bakımından önemlidir.

İlerleyen yıllarda Zagros başta olmak üzere daha birçok alanda gerillacılığı zirvede yapmayı sürdürür. Onun tarzını savaşın onca gürültüsü içinde ‘sessiz ama derinden’ olarak tanımlamak galiba yerinde bir benzetme olacaktır. Ad anlamında çok öne çıkmıyor gibi görünse de kapsamlı birçok eylemde önemli görevler alır. Eylemlerin başarıya ulaşmasında kilit roller üstlenir. Bu eylemlere bir örnek o günü sarsan, etkileri savaş tarzının oluşması anlamında bugünlere taşan Nerweh (Taşdelen) karakol eylemidir. Sömürgeci sistemin baskıyla kurduğu sistemin güçlü darbelenmesinin simgesi olan bu eylemin başarısında, Kerim Kato gibi sayısız adın canlarını hiçe sayarak gösterdikleri kahramanlıkların payı unutulamaz. Tüm bu süreçlerde sergilediği iradeli ve istikrarlı duruş, onu PKK’nin önemli askeri kişiliklerinden biri yapmaya yeter.

Yine HPG Halk Savunma Merkezi’nin ifadeleriyle; “Savaştaki güçlü irade, soğukkanlılık ve cesaretiyle gerilla yaşamındaki dürüstlük, alçakgönüllülük ve emekçi özelliklerini harmanlayan Kerim yoldaş, kendini öncü bir parti militanı ve güçlü bir gerilla komutanı düzeyine ulaştırmasını bilmiştir. 28 yıllık mücadele maratonunda önemli sorumluluklar üstlenen Kerim yoldaş, tim komutanlığından bölge, eyalet komutanlıklarına dek uzanan görevlerinin yanı sıra Halk Savunma Komitesi Üyeliği yapmış, en son Xakurke Karargâh Komutanlığında yer almış, tüm bu süreçlerde Önderliğe, şehitlere ve Kürdistan halkına layık olmaya çalışmıştır.”

Onunki gösterişsiz, yalın, olgun, saygın, tamı tamına insancıl bir duruştur. Normal koşullarda karıncayı incitmeyecek duygulu yaklaşımları güçlüdür. Az ve öz konuşur. Sözleri zekâ ve anlam yüklüdür, tüm işlerini incelikli ve keskin zekâsıyla yürütür. O Kürt insanını bilir, insan gerçeğini tanır. PKK’den öğrendikleri, müthiş yaşam ve savaş deneyimleri ışığında kimin gönlüne nasıl ulaşabileceği konusunda eşsiz bir iç görüye sahiptir. Zaten güçlü insan da gücünü gerektiği yerde göstermesini bilen insan değil midir?

Kerim arkadaşı önemli bir ayrıntıyla anlatmak gereklidir. Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın en büyük projem dediği, üzerinde ısrarla ve önemle durduğu kadın özgürlüğü konusunda da diğer pek çok konuda olduğu gibi Kerim Kato tam not almıştır. 6. YJA Star Konferansında ‘kadınla doğru yoldaşlık, dürüstlük ve bağlılık sembolü’ olarak seçilmesi boşuna değildir. PJA (Özgür Kadın Partisi) tarafından, erkeği dönüştürme projesi kapsamında yürütülen eğitimde yer alması uygun görülen sayılı erkek kadrodan birisi de Kerim Kato’dur. Eğitimi başarıyla bitirdikten sonra PJA üyeliğine hak kazanan Kerim Kato, kadınla ilkeli ve özgür birliktelik konusunda gerekli donanıma sahip olduğunu kanıtlamıştır. Herkese güven vermiş, kadın yoldaşlarıyla ilişkilerini neredeyse sorunsuz diyebileceğimiz bir tarzda yürütmesini bilmiştir.

Kerim Kato (Hamit Akıl), dört yoldaşıyla birlikte 5 Kasım 2012 günü Xakurke alanına yönelik olarak Türk savaş uçaklarınca yapılan bir bombardıman sonucunda yaşamını yitirir. Oysa büyük savaştığı bu savaşta dört kez yaralanmış, her seferinde de yeniden yaşama ve savaşa dönmesini bilmiştir. Zaten onu ayakta tutanın büyük halk sevgisi, halkı için savaşma isteği olduğu herkes tarafından dile getirilir. Ama bu seferki ölümcüldür ve tonları bulan bombalarla gelmiştir.

O da onlarca yoldaşı gibi çözüm tartışmalarıyla en şiddetli çarpışmaların bir arada yürüdüğü 2012 yılının büyük mücadele ortamının tam içindeyken, soğuk bir sonbahar günü yaşama ve çok sevdiği yoldaşlarına veda etti. Evet, her ölüm erken ölümdür, yine de bilinen deyimle kelle koltukta bir gerilla, bir devrimci için çok da kısa sayılamayacak bir yaşamın üçte ikisini dağlarda geçirmek nasıl açıklanabilir. Bunları betimlemek için hangi dizelere muhtacız bilemiyoruz. Daha ötesi var mıdır, varsa yalnızca bir günlük dağ macerası mıdır, yoksa bir ömür mü, bir şey diyemiyoruz. Yoldaşları onun daha verebileceği çok şey varken vakitsiz ayrılıp gittiğini düşünüyorlar. Bizim gördüğümüz ise yoldaşlarının, onu anarken, yüreklerindeki burukluğu anlatacak sözleri bulmakta zorlandıklarıdır.

 

Kod Adı: Kerim Kato

Adı Soyadı: Hamit Akıl

Doğum Tarihi-Yeri: 1971 Şırnak

Anne Adı: Sosın

Baba Adı: Ramazan

Katılım Tarihi-Yeri: Temmuz 1985 Şırnak

Kaldığı Alanlar: Botan, Behdinan, Kandil, Zagros, Metina, Xakurke

Aldığı Görevler: Eyalet Komutanı

Şehadet Tarihi-Yeri: 3 Kasım 2012 Xakurke

 

 

Mücadele Yoldaşları